«عملیات مناسب در احداث و نگهداری باغ بادام»

 ۱- شرایط کاشت

۱-۱ آب و هوا:

 ایران در عرض جغرافیایی ۴۰ – ۲۵ درجه شمالی واقع شده است . و اصولاً مناطق بادام کاری در دنیا در عرض ۵۵-۳۰ درجه شمالی واقع گردیده اند. بعبارتی بغیر از استانهای جنوبی و شمالی کشور(حاشیه خلیج فارس، دریای عمان و دریای خزر) سایر مناطق کشور در صورت فراهم گردیدن سایر فاکتورهای آب و هوائی می ،توانند به کشت بادام اختصاص یابند.

بادام درختی است که در شرایط آب و هوای مدیترانه ای در نواحی که دارای تابستانهای گرم و خشک و زمستان ملایم باشند به خوبی رشد میکند، ولی این درخت را در مناطقی که دارای زمستانهای سرد می باشد پرورش می دهند تا نیاز سرمایی آن رفع شود. نیاز سرمایی بادام حدود۵۰۰-۱۰۰ ساعت دمای صفر تا ۷ درجه سانتیگراد بسته به رقم می باشد.

درجه حرارت لازم برای رشد و تکامل حداقل ۱۰ درجه سانتیگراد و حداکثر ۴۵ درجه سانتیگراد و اپتیمم ۲۳ درجه سانتیگراد می باشد. طول دوره رشد بادام  ۲۴۰-۱۵۰ روز می باشد. دمای مناسب برای محصول دهی مناسب بطور میانگین ۲۵-۲۰ درجه سانتیگراد و حداکثر ۳۵ درجه سانتیگراد می باشد.

درجه حرارت لازم برای آغاز فعالیت درخت و بیدار شدن از خواب زمستانی میانگین ۶ + درجه سانتیگراد می باشد، حداقل دمائی که  درخت بادام می تواند تحمل کند ۲۲- درجه سانتیگراد می باشد.

بادام به سرمای دیروقت بهاره حساس است لذا مصون بودن نسبی منطقه از سرمای بهاره دیروقت الزامی است .

در دامنه های مشرف به جنوب گلدهی سریعتر اتفاق می افتد اما خطر سرمازدگی بهاره را افزایش میدهد.

درجه حرارت ۱- تا ۲- درجه سانتیگراد باعث سرمازدگی چغاله بادام می باشد. حرارت ۲- تا ۴- درجه سانتیگراد باعث سرمازدگی گل باز شده می گردد. حرارت ۴- تا ۶- درجه سانتیگراد باعث سرمازدگی در مرحله ظهور گلبرگها میشود.

درجه حرارت مناسب برای گرده افشانی ۲۵-۱۵ درجه سانتیگراد می باشد. وجود حرارت مناسب برای فعالیت زنبور عسل ۲۱+ درجه سانتیگراد می باشد.

هوای ابری و بارانی در تابستان باعث تشکیل لکه های قهوه ای در روی پوست میوه در حال رسیدن خواهد شد.

درمناطق احداث باغ بادام بایستی امکان تهیه آب با در نظر گرفتن میران نزولات آسمانی وجود داشته باشد،ولی پرورش این درخت بصورت دیم نیز با رعایت اصول فنی امکان پذیر است.

از کشت و پرورش بادام در مناطقی با رطوبت نسبی بالای ۷۰ درصد  باید خودداری کرد ،اما رطوبت نسبی کمتر از ۲۰ درصد توام با دمای بیش از ۳۵ درجه سانتیگراد نیز عمل لقاح را دچار اختلال می کند.

باد ملایم برای گرده افشانی مفید است ولی بادهای با سرعت بیش از ۱۵ متر در ثانیه بویژه در روزهای بارانی برای گرده افشانی مضر است.

۲-۱ خاک:

بادام در خاکهای رسی سنگین و مرطوب رشد مناسبی ندارد ، وجود خاکهای نیمه سنگین از نوع شنی رسی و سنگلاخی برای پرورش بادام مناسب است و عمق خاک باید حداقل ۳ متر باشد. درختان بادام در خاکهائی با بافت لومی یکدست و با عمق زیاد بیشترین محصول را تولید می کنند.این خاکها ترکیبی بهینه از نفوذپذیری همراه با حفظ آب و تهویه اطراف دارند. خاکهای لومی نسبت به خاکهای شنی به دلیل ویژگی حاصلخیزی آنها و حفظ بهتر رطوبت ارجح بوده و امکان مدیریت بهتر آبیاری را دارند. همچنین نسبت به خاکهای رسی ـ لومی و خاکهای سیلتی رسی، لومی و خاکهای رسی برتری دارند. زیرا امکان زهکشی و تهویه در این گونه خاکها به رطوبت بیشتر از خاکهای ریز بافت است.

مقاومت بادام به خاکهای آهکی نسبتاً زیاد است پس می توان در مناطقی که به این دلیل محصول دیگری کاشته نمیشود نسبت به کاشت این محصول اقدام کرد. بادام ۲۰ تا ۳۰ درصد آهک در خاک را تحمل می کند، همچنین بادام شوری کمتر از ۴ میلی موس بر سانتی متر با کاهش عملکرد کمتر از ۱۰ درصد را تحمل می کند. اسیدیته مناسب ( pH ) برای پرورش بادام حداقل ۵/۵ و حداکثر ۵/۸ باشد. خاکهای ایران غالباً دارای pH بالا بوده که کاهش آن یکی از اساسی ترین راهکارها برای برطرف کردن نیازهای غذائی گیاهان به منظورتسهیل در جذب مواد غذائی  می باشد.

 

۲- عملیات احداث:

۱-۲  گزینش رقم و پیاده نمودن نقشه باغ:

انتخاب رقم، کلید احداث باغ است. به دلیل اینکه معدودی از ارقام بادام خود تلقیح هستند ترکیب هائی از ارقام به جای ارقام واحد باید انتخاب شوند ویژگیهای مهمی که در انتخاب رقم باید مدنظر قرار گیرد شامل زمان گلدهی ، سازگاری گرده، زمان رسیدن و سهولت جداشدن دانه از پوست، عملکرد، عاری بودن از آفات و بیماریها و سایر اختلالات و قابلیت عرضه به بازار می باشد.

چون اکثر ارقام بادام خود ناسازگار هستند پس باید بین هر ۴-۲ ردیف از یک ردیف ارقام گرده دهنده مناسب برای رقم اصلی استفاده کرد. در بادام های آبی فواصل کاشت ۶×۵ و بصورت سیستم مستطیلی می باشد و در مناطق کوهستانی فواصل کاشت ۵×۵ یا ۶×۶ و بصورت مربعی می باشد. در مناطق گرمسیری که مشکل سایه اندازی بعلت نور زیاد وجود ندارد میتوان از سیستم مربع ، مثلثی بفواصل ۵×۵ یا ۶×۶ استفاده کرد.

۲-۲  تهیه زمین:

خاک بیشتر باغها یکنواخت نیستند، خاک داخل یک باغ از ناحیه ای به ناحیه دیگر تفاوت دارد و ویژگی فیزیکی آن نیز همراه با عمق خاک تغییر می کند. ارزیابی موفقیت آمیز خاک یک باغ و اصلاح آن باعث ایجاد اطمینان میشود که:

الف- هیچگونه موانع فیزیکی و زهکشی وجود ندارد.

ب- قابلیت نفوذ و حفظ رطوبت هرچه بهتر و یکنواخت تراست.

ج- محدودیت هائی که اصلاح آنها بعد از احداث باغ بسیار دشوار یا غیر ممکن است وجود ندارد.

اصلاح گسترده خاک برای آماده سازی زمین جهت احداث باغ همواره ضروری نیست. برخی از خاکها به طور طبیعی دارای عمق کافی نبوده و از بافت خوب و یکنواختی برخوردار هستند بنابراین نیازی به خاک ورزی عمیق ندارند ولی بعضی خاکها لایه لایه بوده و نیاز به اصلاح دارد. خاکهای لایه لایه دارای تغییرات ناگهانی در بافت خاک لایه های زیر خاک سطحی هستند برای اصلاح این خاکها باید لایه های گوناگون باهم مخلوط شوند.

خاکهای دارای لایه رسی لایه فشرده ای از رس دارند که مانع حرکت رو به پایین آب شده و بنابراین در تهویه و رشد ریشه در خاک نیمه سطحی محدودیت دارند. اصلاح خاک، مخلوط کردن لایه رس با بقیه نیم رخ خاک منجر به رشد شدیدتر ریشه می گردد. اصلاح خاکها دارای لایه سخت نیازمند خردکردن و شکستن لایه است تا از رشد ریشه جلوگیری بعمل نیاید.

۳- عملیات نگهداری باغ بادام:

۱-۳ آبیاری:

قبل از انتخاب و طراحی سیستم آبیاری نباید زمین را آماده ساخت زیرا این عوامل بر دامنه تسطیح خاک ورزی مورد نیاز اثر می گذارد. سیستم های تحت فشار بویژه سیستم قطره ای در حداقل کردن محدودیت های فیزیکی خاک بسیار موثر تر از سیستم های آبیاری سطحی هستند.

دستیابی به یکنواختی در سیستم های آبیاری تحت فشار بیشتر به طراحی سیستم های هیدرولیک، توزیع هوائی آب مصرفی و نگهداری سیستم بستگی دارد تا خاکهای مختلف. سیستم های قطره ای سطحی آب را به مقدار بسیار کم و با کنترل دقیق به کار می برند و بسیار بهتر با نفوذپذیری خاک انطباق می یابند. هنگامیکه مقدار کم آب آبیاری در دفعات زیاد به طوری به کار رود که با مصرف آب گیاه انطباق یابد نتایج بهتری در بر خواهد داشت.

نیاز آبی بادام بر حسب منطقه و رقم ۸-۶ هزار متر مکعب برای هر هکتار در سال می باشد. در آبیاری قطره ای نیاز آبی حدود ۶-۴ هزار متر مکعب برای هر هکتار در سال می باشد. بادام به علت داشتن ریشه های قوی بطور کلی به آبیاری کمی احتیاج دارد، در موقع گلدهی از آبیاری بادام بایستی خودداری گردد تا از ریزش گل و میوه کاسته شود.

۲-۳ تربیت:

هدف از تربیت درختان حفظ عادت رشد طبیعی درختان و بارآور کردن آنها و سهولت انجام کارها می باشد.

پس از اینکه درختان جدید کشت شدند سر نهال در ۸۰ سانتی متری بالای محل پیوند قطع می شود. در طول اولین فصل رشد، جوانه برداری بهاره یا تابستانه که رشد درخت در فصل اول را هدایت می کند می تواند نخستین هرس دوره خواب را تسهیل نماید،اما این عمل ضروری نیست. گاهی قطع شاخه های متقاطع، پاجوش و نرکها می تواند موثر باشد. به عنوان یک قاعده تا آنجا که ممکن است باید سطح برگ را بیشتر کرد تا رشد درخت به حداکثر برسد. هرس درخت بادام پس از اولین فصل رشد در تعیین شکل نهائی و عملکرد درخت بادام سرنوشت ساز است، دراین زمان است که باغداران شاخه های اولیه و دائمی درخت را که قرار است چهارچوب درخت را پس از هرس سایر شاخه ها تشکیل دهند انتخاب می کنند. حذف شاخه های غیراصلی غالباً نخستین هرس دوره خواب نامیده میشود.

۳-۳ شاخه برداری ( تنک کردن):

شاخه برداری برای بازکردن ، تنک کردن تاج و کنترل بلندی درخت بکار میرود. شاخه برداری با کاستن از چوب ، رقابت برای مواد غذائی را کاهش داده و در مجموع سبب تقویت شاخه های باقیمانده میشود. شاخه ها به طور کامل با بریدن آن در محل اتصال به شاخه اصلی بایستی حذف شوند.

۴-۳ سربرداری:

حذف قسمتی از یک شاخه ، هرس سربرداری است. سربرداری بیشتر از شاخه برداری سبب تقویت رشد منطقه ای و درخت میشود، چون جوانه های باقیمانده را از غلبه جوانه انتهائی آزاد میکند و به دلیل اینکه جوانه ها در نزدیکی نوک شاخه تجمع دارند سربرداری تعداد نسبتاً زیادی از نقاط رشد بالقوه را حذف کرده و بنابراین جوانه های باقیمانده را تحریک می کند. حذف انتهای شاخه به این معنی است که کربوهیدراتهای ذخیره شده در قسمت پائین شاخه هنوز برای نقاط رشد قابل دسترسی است.

۵-۳ گرده افشانی:

اکثر ارقام تجاری و عمده خود نابارده بوده و با حشرات و عمدتاً زنبور عسل دگر گرده افشانی میشوند گرده افشانی بادام توسط باد قابل توجه نیست و استفاده از دسته گلهای بادام برای گرده افشانی دگر سازگار نیز موثر است اما این روشها گران می باشند. جدول زیر ارقام مهم بادام و ارقام گرده افشان مناسب برای آنها را ارائه می کند.

نام بادام	منشاء	زمان گلدهی	درصد مغز	درصد دوقلوئی	سختی پوست	تلقیح کننده مناسب
یلدا Ne plus ultra	آمریکا	میان گل	۵۰		پوست نازک	نون پاریل
نون پاریل Non pareil	آمریکا	متوسط گل	۶۵-۵۵		پوست نازک	یلدا
فرانیس  Ferragnes	فرانسه	دیرگل	۳۸	ندارد		سهند و شکوفه
A 200	اسپانیا	خیلی دیرگل	۳۳			سهند و شکوفه
A 230	اسپانیا	خیلی دیر گل	۳۵			سهند و شکوفه
آذر AH 50	آذر شهر	دیرگل	۴۲-۴۰	۲		فرانیس
حریر AH 25	آذر شهر	نسبتاً دیرگل	۵۵		پوست نازک	یلدا و نون پاریل
شکوفه AH 3	آذر شهر	خیلی دیرگل	۶۰-۵۵	محدود		فرانیس و حریر
سهند L-62	آذرشهر	دیرگل	۲۸-۲۵	۲۰-۱۵		فرانیس و شکوفه
جواهر (شاهرود ۱۸)	شاهرود	دیرگل	۶۵-۶۰	(۶) ۲۸-۲	نرم	شاهرود ۶ و ۱۲
غنچه (شاهرود ۱۵)	شاهرود	دیرگل	۶۵	(۱۰) ۱۶-۸	نرم	شاهرود ۶ و ۱۲
خوش (شاهرود ۱۲)	شاهرود	خیلی دیرگل	۳۵	۲-۰	سخت	شاهرود ۶ و ۱۸
مجنون (شاهرود ۱۷)	شاهرود	متوسط دیرگل	۴۰	۲۴-۷	سخت	شاهرود ۲۱
راست قامت (شاهرود ۲۱)	شاهرود	متوسط دیرگل	۴۶	۴۰-۱۲	متوسط	شاهرود ۱۷
ربیع	شهر کرد	متوسط تا دیرگل	۳۳	۵۶	پوست سخت	مامائی
سفید (محب علی)	شهر کرد	زود تا متوسط گل	۵۴	۲۰	پوست نازک	توده بذری
مامائی	شهر کرد	متوسط تا دیرگل	۳۶	۴۸	پوست سخت	ربیع و سفید

 

۶- ۳ محافظت از سرما:

محافظت از سرما می تواند از از بین رفتن محصول بدلیل سرمازدگی جلوگیری نماید و فعالیت و شدت سرمایی یخبندان در خلال شکوفه دهی و مراحل اولیه تولید میوه تعیین می کند که آیا بادام در ناحیه به خصوصی امکان تولید دارد یا خیر روشهای غیرفعال حمایتی شامل انتخاب محل، مدیریت مقدار آب موجود در خاک، پوشش زمین و کنترل تشکیل هسته یخ است. حفاظت فعال و مستقیم شامل استفاده از بخاری، ماشین های مولد باد ، فواره های زیر درختان، ریزفواره ها و آبیاری سطحی است.

۷-۳ تغذیه باغ بادام:

برای بیشتر گونه های گیاهی ۱۴ عنصر همراه با کربن ، اکسیژن و هیدروژن برای رشد و تولید مناسب ضروری هستند. مقدار این عناصر ضروری در یک گیاه بسته به گونه رقم زراعی  و محیط تفاوت دارد.  عناصر پرمصرف ( نیتروژن ، پتاسیم، فسفر، کلسیم ، منیزیم و گوگرد) برای ساخت و انجام وظیفه ترکیبهای آلی مثل پروتئین ها و اسیدنوکلئیک ها لازم هستند و یا به تنظیم pH  و وضعیت آب سلول کمک می کند . ریزمغذی ها بیشترین نقش را در ساخت آنزیمها دارند اما آنها می توانند در فتوسنتز و ساختن غشاء سلولی نیز دخیل باشند. مواد غذائی بویژه کلسیم ، بر ، روی و مقدار زیاد نیتروژن ممکن است همچنین در ایجاد مقاومت به بیماریها و کیفیت محصول تاثیر گذار باشند. اگر مقدار آنها هم از حد معینی در خاک و یا در آب بیشتر باشد بعضی عناصر مانند کلر، بر و سدیم می توانند برای گیاه مسموم کننده باشند.

تغذیه در باغات بادام بایستی با توجه به آزمایشات خاک منطقه صورت پذیرفته باشد ولی توصیه های زیر در مورد تغذیه بادام بصورت عمومی صورت می پذیرد.

۱-۷-۳ کوددامی:

کود دامی به میزان ۳۰-۱۵تن در هکتار در هر سال یکبار بصورت چالکود در خلال پائیز و زمستان در اختیار باغ قرار میگیرد.

۲-۷-۳کود شیمیائی:

انجام هر گونه توصیه کودی می بایست پس از انجام آزمایشات خاک وبرگ صورت پذیرد ، مع الوصف میزان توصیه کودی برای باغات جوان K,P,N به ترتیب ۴۵، ۴۵، ۱۵ کیلوگرم در هکتار و برای باغات بارور ۹۰= N ، ۹۰= ۵O 2P و ۳۰= O2K کیلوگرم در هکتار در سال می باشد.

ضمناً بصورت زیر نیز کاربرد کود شیمیائی برای هر درخت توصیه میشود. یک کیلوگرم سولفات آمونیوم با نیترات آمونیوم یا اوره ، ۲-۱ کیلوگرم سولفات پتاسیم ، ۱۵۰-۱۰۰ گرم اسیدبوریک ، ۱۰۰ گرم سولفات مس ، ۱۰۰ گرم سولفات منگنز ، ۲۵۰ گرم سولفات روی ، ۱۵۰-۱۰۰ گرم سکوسترین آهن

۵-۳ بار محلول پاشی با کلروکلسیم پنج در هزار در زمان رشد میوه تا یک هفته قبل از برداشت و دو نوبت محلول پاشی جهت افزایش Fruit set  با ترکیبی از اوره ۵ در هزار، سولفات روی  ۵ در هزار، اسیدبوریک ۵ در هزار یکبار در آخر تابستان پس از برداشت میوه و قبل از ریزش برگها و دیگری درآخر اسفند تا اوائل فروردین قبل از بازشدن جوانه های گل.

۸-۳ آفات و بیماریهای گیاهی بادام

۱-۸-۳ بیماری غربالی ( Shot hole ):

در زمانی که هوای بهاری بارانی و آب یا آبیاری بارانی به صورت متوالی شاخ و برگها را مرطوب می کند بیشترین خطر بالقوه را نشان داده و گسترش می یابد.

یک همه گیری اوائل فصل بیماری غربالی ممکن است منجر به ریزش شدید برگها و سقوط میوه ها شود.

۲-۸-۳ زنبور مغزخوار بادام Eurytoma amygalali  :

این آفت مستقیماً به میوه حمله می کند و در اثر تخم ریزی این آفت میوه های جوان ریزش می کند میوه هائی که روی درخت باقی می مانند مومیائی شده و محل زمستان گذرانی لارو میشوند. برای مبارزه با آن حذف مکانیکی میوه های باقیمانده و جمع کردن و سوزاندن میوه های ریزش کرده روی زمین بهترین راه حل است. سمپاشی با سموم فسفره جذبی مثل فوزالن در مرحله اوج پرواز حشرات نیز مفید است.

۳-۸-۳ سرشاخه خوار هلو Anarsia lineatella:

یک آفت عمده بادام و هلو است. این آفت به سایر میوه های هسته دار هم حمله می کند. سرشاخه خوار هلو به صورت اولین و دومین مرحله لاروی در سلولها و عمدتاً در زیر پوست ضخیم تنه در محل اتصال چوبهای یک تا سه ساله زمستانه گذرانی می کند. در خلال گلدهی و ریزش گلبرگها دوره های زمستان گذرانی کرده سرشاخه خوارها مهاجرت می کنند تا از برگهای جوان و جوانه ها تغذیه کند.

علاوه بر خسارت مستقیم ناشی از فعالیت تغذیه سرشاخه خوار هلو به مغزها به نظر میرسد که کرم پرتقال ناول ماده را جذب کرده و سبب تخم گذاری بر همان میوه میشود به این ترتیب خسارت سرشاخه خوار هلو ممکن است مسئول گسترش  آلودگی کرم پرتقال ناول به درصدهای بالاتری از آنچه که در غیاب آن اتفاق می افتد باشد.

 

علل ریزش میوه در درختان

همیشه اختلاف فاحشی بین تعداد گل تشکیل شده روی درختان میوه در بهار و تعداد میوه رسیده به مرحله بلوغ وجود دارد. برای باغدار در سال کم بار وقتی میوه های کوچک یا نزدیک به رسیدن از درخت می اُفتد موجب ناراحتی می شود. حتی در سال های پُربار فقط حدود یک تا دو درصد گل ها تبدیل به میوه شده و برای تولید محصول رضایت بخش جهت برداشت می رسند. برای ریزش بیش از حد میوه درختان دلایلی وجود دارد و این ریزش عامل مهم در تعیین مقدار محصول قابل برداشت می باشد. همه میوه ها در بیشتر شرایط دچار ریزش مستمر بعد از گلدهی نمی شوند.

میوه درختان دستخوش دو یا سه موج ریزش می شوند. وقتی یک میوه کوچک می خواهد از درخت بیاُفتد در دیواره های اتصالی بین لایه های سلول های دمگل ساقه میوه تغییراتی ایجاد می شود و لایه ریزش بوجود می آید. این تغییرات تحت کنترل هورمون ها هستند و آنها نیز به نوبه خود تحت تاثیر عوامل دیگر می باشند..

لقاح : اولین موج ریزش بطور کلی بلافاصله بعد از گلدهی بخاطر عدم لقاح میوه ها صورت می گیرد. این ریزش معمولا” چند هفته ادامه پیدا می کند و بسته به نوع رقم قبل از تمام شدن این موج ممکن است دچار چند موج ریزش جزئی نیز شود

باغدار در این مرحله می تواند با فراهم کردن ارقام دگر افشان مناسب و افزایش تعداد کندو زنبور عسل در باغ شدت این موج ریزش را کاهش دهد.

دومین موج اصلی ریزش میوه ها هنگامی اتفاق می اُفتد که میوه ها کوچک و به اندازه یک فندق هستند و حدود یک سانتی متری قطر دارند. معمولا” هر چه تعداد گل نسبت به اندازه درخت بیشتر باشد در مرحله اول درصد کمی از میوه های کوچک می ریزند و سپس در موج دوم درصد ریزش میوه ها بیشتر می باشد. باغدار ریزش میوه ها در موج دوم را می تواند از طریق ذیل کاهش دهد.

۱-        تامین رطوبت همیشه به اندازه کافی مخصوصا” در ایام آب و هوای گرم و وزش بادهای خشک که موجب تخلیه سریع رطوبت خاک می شود مهم است.

۲-        جلوگیری از ایجاد خسارت به ریشه ها بوسیله ادوات کشاورزی یا آب ماندگی یا پوسیدگی ریشه .

۳-        اطمینان از تامین عناصر غذایی ، مخصوصا” ازت مهم می باشد و در این مورد سلامت شاخه و برگها و بُنیه رضایت بخش درخت معمولا” راهنمایی خوبی است.

۴-        از دادن بیش از اندازه کود شیمیایی خود داری نمائید.

ریزش پیش از برداشت

بسته به شرایط آب و هوا در دوره اصلی رشد میوه ریزش زیادی صورت می گیرد. وقتی میوه ها نارس هستند لایه ریزش تشکیل می شود و میوه ها از درخت می اُفتند. برخی عوامل محیطی موجب این نوع ریزش می شود.

۱-       در تابستان های گرم و خشک ریزش پیش از برداشت میوه مخصوصا” در ارقام سیب جاناتان (jonathan ) و گراونشتاین ( Gravenstein ) اتفاق می اُفتد.

۲-       دوام طولانی مدت آب و هوای مرطوب در اوایل زمستان عموما” موجب ریزش پیش از برداشت میوه می شود. این ریزش به نظر می رسد عمدتا” ناشی از رقابت بین میوه ها در حالت عرضه محدود آب و غذا باشد. محلولپاشی هورمون های مصنوعی می تواند ریزش نوع سوم را کنترل کند . بدلیل بهم خوردن تعادل بحرانی هورمون های گیاهی در درخت لایه ریزش میوه تشکیل می گردد و این تعادل می تواند تحت تاثیر مواد هورمونی باشد.

نوع هورمونی که بهترین نتیجه را می دهد بسته به نوع میوه تغییر می کند و با کاربرد درست و به موقع هورمون می توان نتایج قابل توجه به دست آورد.

گردو کاشت داشت برداشت

در بین میوه های خشک باغی گردو ارزش بالایی دارد.زیرا نگه داری و صادرات آن نیاز به سرد خانه و دیگر وسایل پر هزینه ندارد.ودر ضمن به علت خشک بودن هسته آنها صدمه نمی بیند.گردو در ایران در نقاط غربی و شرقی مثل قوچان بینالود کرمان کوهای لاله زار بردسیر شمال ساردوئیه جیرفت و بافت گوغر رابر بلورد و سیرجان به فراوانی یافت میشود.گردوی کرمانمرغوبیت بالایی دارد وحتی قدمت آن به ۵۰۰۰سال می رسد.درختان تنومند خمیده وکهن سال این محصول نشانگر قدمت این درخت است.میزان محصول هر هکتار گردو با بکارگیری روشهای مکانیزه بطور متوسط ۵/۳تن در هکتار است.انواع رقم های گردو خود به شش نوع می رسد.

چگونگی پرورش گردو:

گردو درختی بزرگ وگسترده است.وبیشتر از هر درخت دیگر به نور نیاز دارد.گردو در سن بلوغ میوه میدهد.ودر قسمتهایی از درخت که نور بیشتری می تابد از باردهی بهتری برخوردار است.ودر قسمتهای داخلی که نور به آن نمی تابد گردوها ریز وکوچک میشوند.درختان گردو باید طوری کاشته شوند که فاصله بین آنها کمتر از ۱۰متر نباشد.چون این درخت تاج بزرگی دارد بعد از چند سال که از رشد آن گذشت شاخه ها مزاحم همدیگر میشوند وشاخ وبرگشان در هم می پیچد که باعث ریزش برگهای درخت میشود.مواردی مثل نوع نهال کیفیت خاک وهمین طور اقلیم آب و هوایی محیط کشت برای این درخت اهمیت زیادی دارد.اصولا گردو در مناطق سرد و معتدل رشد خوبی دارد.کاشت درخت گردو وتکثر آن از طریق بذر گردو صورت میگیرد.وباید در دو سالگی به وسیله پیوند وصله ای پیوند زده شوند.تا حاصل باغ گردو یکدست شود.بعد از آنکه گردو کاشته شدوشروع به رشد کرد.(به اندازه ای رسید که بتوان آن را جابجا کرد )نهال گردورا با ریشه از خاک در آورده ودرچاله های عمیق حفر شده در زمینی که خاکش از نظر کود دهی آماده شده است کاشته میشود.وبا خاک اطرافش را می پوشانند.تا برای آبیاری درخت مشکلی پیش نیاید.بهترین فصل کاشت درخت گردو اوایل بهار است .در کاشت درخت گردو باید دقت کرد که درخت ۲۰-۳۰ سانتیمتر بالاتر از کف جوی کاشته شود.تا در آینده به بیماری آب سیاه مبتلا نشود.در احداث باغهای جدید باید سعی کرد حتما از نهال پیوندی استفاده شود.

خاک مناسب کاشت نهال گردو:

در چاله هایی که نهال گردو در آنها کاشته میشود بایستی بعداز حفر چاله خاک آن را از انواع کودهای حیوانی و شیمیایی غنی کرد.هر چه عمق وقطر چاله ها بیشتر باشدبهتر است.اما معمولا باید چاله هایی به عمق وقطر ۱-۲متر حفر کرد.وخاک مناسب وغنی شده داخل آن ریخت.بهتر است این کار چند ماه یا سال قبل ازکاشت نهال گردو در آن صورت گیرد.بعد از کاشت نهال گردو در چاله ها میتوانیم در فصل بهار وتابستان سطح خاک اطراف نهال درخت گردورا با برگهای پوسیده یا باقی مانده گیاهان مانند کاه وکلش گندم بپوشانیم. تا از تبخیر و هدر رفتن آب جلوگیری کنیم وخاک پای طوقه اصلاح شود.

آبیاری درخت گردو:

در طول دوره رشد درخت گردو مراحل مختلفی را می گذراند.که دراین مدت غفلت در آبیاری درخت گردو

هم محصول سال وهم محصول سالهای آینده را کاهش میدهد.تعیین دقیق میزان آب مورد نیاز یک هکتار باغ گردو از کاشت تابرداشت گردوکار آسانی نیست.زیرا عوامل متعددی مثل سن وقدرت رشد وعملکرد وتراکم درخت نیز در این امر دخالت دارد.ومیزان آب به شرایط محل کاشت بستگی دارد.آبیاری درخت گردو اهمیت زیادی دارد.آبیاری درخت گردو به به چند روش مثل آبیاری غرقابی-نواری-قطره ای-بارانی وبابلر انجام میشود.که میتواند آب چاه –رودخانهویا قنات باشد.در بین سیستمهای تحت فشار بهترین روش بابلر است.که در کنار هر درخت یک یا دو شیر نصب می گردد.وباید دقت نمود درختان گردو از اواخر مهر ماه دیگر آبیاری نشوند.چون آبیاری درخت گردو در فصل پاییز وزمستان موجب سرما زدگی درختان میشود.

کود دهی درخت گردو:

قبل از کاشت نهال گردو باید نیرو بنیه یخاک از لحاظ عناصر خاک مانند:ازت-پتاسیم-فسفر-آهن-روی-مس-منگنزوکلسیم و…که توسط کارشناسان تعیین میشودغنی شود.این عناصر بایستی همراه خاک مخلوط ودر چاله های حفر شده ریخته شود.نوع کود ومیزان آن بستگی به نوع خاک دارد.تقویت خاک قبل از کشت بسیار مفید ودر رشد درخت مؤثر است.وچوندرخت گردو در سالهای اولیه رشد وریشه بندی زیادی دارد کودهای آلی (کود حیوانی)بایستی همراه کودهای شیمیایی در زمستان بصورت چال کوددر سایه انداز درخت داده شود.چال کود گودالی به عمق یک متر وعرض ۴۰سانتیمتر وبطول یک متر است.که در سایه انداز درخت حفر می گردد.برای یک درخت ۱۵ ساله گردو یک کیلو گرم سولفات پتاسیم ۵۰۰گرم سولفاتروی ۵۰۰گرم سولفات آهن روی کودهای آلی(حیوانی)ریخته وباقیمانده ی چاله را با برگهای خشک پر میکنند وروی آنها خاک مرغوب میریزند.کودهای ازته شامل نیترات واوره می باشد.که در دو نوبت به درخت گردو داده میشوند.چنانچه از نظر کمبود آب محدودیت نباشد.در نوبت اول در

اسفند ماه مقدار ۳۰۰گرم نیترات آمونیم ودر اوایل خرداد ماه هم ۳۰۰گرم نیترات آمونیاک به درختان داده میشود.
آفت ها وبیماریهای درخت گردو:

برای جلوگیری از شیوع بیماری باید به روش آبیاری درخت گردو توجه داشت.ونباید بگذاریم آب به تنه درخت برسد.چون که آب موجب انتقال بیماری میشود.ودرختان دیگر را نیز آلوده مبکند.علاوه بر این آفت های بسیاری وجود دارند که فقط با سم پاشی به موقع میتوان جلوی رشد آنها را گرفت.بیماری مهمی که باعث مرگ درختان گردو میشود.بیماری آب سیاه (فیتوفترا)میباشد.که برای جلوگیری از آن اولا باید از نهال سالم وقوی استفاده کرد.ثانیا باید دور تا دور درخت را مانند تشتک احداث کرد تا آب با تنه درخت تماس نداشته باشد.درختانی که به بیماری آب سیاه (فیتوفترا)مبتلا میشوند.باید محل آلودگی تنه درخت را با کارد تراشیدتا جایی که به به بافت سالم درخت برسد.وسپس بافتهای آلوده را سوزاند .آنگاه محل تراشیده شده را با سم اکسی کلرورمسی یا آب اهک ضد عفونی کرد.به این نکته مهم باید توجه کرد که درخت گردو را نباید هیچ رمانی سم پاشی کرد مگر قسمت آفت دیده آنهم بایستی به موقع سم پاشی شود.

هرس کردن درخت گردو:

هرس کردن شامل دو مرحله میباشد.۱-هرس فرم درخت گردو۲- هرس باردهی درخت گردو

۱-هرس فرم : در سالهای اولیه ی رشد نهال صورت میگیرد بدین صورت است که از فاصله ۵/۱متری نهال سر برداری میشود و محل بریدگی با چسب باغبانی پوشانده میشود.که این امر باعث رشد شاخه های جانبی درخت گردو میشود.در سالهای بعد نیز تعداد شاخه ها کمتر شده وبقیه شاخه ها از روی تنه حذف میشوند.با این روش هرس کردن که تدریجی ودر سالهای اولیه رشد درخت صورت میگیرد فرم اصلی درخخت شکل میگیرد.

۲-هرس باردهی : این نوع هرس معمولا در اواخر زمستان وگاهی در تابستان هم انجام میشود.که شامل :حذف شاخه های مزاحم خشک وناجور میباشد.وباید سعی نمود که حتما محل بریدگی با چسب باغبانی پوشانده شودمنظور از هرس حذف کامل شاخه ها ی زیادی ونرکها یا آن قسمتهایی است که مانع تابش نور خورشید به داخل تاج درخت میشود.با دقت در انجام هرس میتوان سلامت درختان را به نحو مطلوب تامین کرد واز نامرغوب شدن گردوها جلوگیری کرد.این هرس را میتوان هر سال یکبار انجام داد.نمونه دیگر از هرس هرس کردن درختان کهن سال گردو که بیشتر از ۳۰سال سن دارند میباشد.که به منظور جوان کردن درخت شاخه های پیر ودرهم را هرس کرده وبا این کار شاخه های جوان میوه دهی زیادتری خواهند داشت.

برداشت محصول گردو :

فصل برداشت گردو بستگی به شرایط محیطی دارد.مثلا در مناطق سرد در اواخر مهر ماه است.اما آنچه مسلم است هنگام برداشت گردو پوست آن باید به رنگ قهوه ای مایل به خاکی در آمده باشد وپوست آن به راحتی از گردو جدا شود.برداشت محصول گردو باید در اولین فرصت که گردو ها پوست می دهند انجام شود.و بعد از چیدن گردوها باید آنها را پوست کنده ومحصول را در سایه ودر جای خشک پهن کرد تا خشک شوند.محل خشک کردن باید طوری باشد که هوا در آن جریان داشته باشد.تنا محصول به طور کامل خشک شود.در مناطقی که آفتاب ملایم باشد میتوان محصول را بعد از پوست گیری در آفتاب ملایم خشک کرد.اگر آفتاب شدید باشدموجب سیاه شدن مغز گردو وعدم بازار پسندی آن میشود.روش سنتی برداشت محصول گردوبه این صورت است که با چوب بلند به شاخه های درخت ضربه میزنند.که باعث تکیده شدن گردوها میشود این روش علاوه بر زحمت زیاد ووقت گیر بودن آن باعث صدمه به درخت گردو میشود وثمر سالهای آینده گردو را نیز از بین میبرد.از آنجایی که ارتفاع درخت گردو زیاد است برای برداشت مکانیزه واصولی از بالابر استفاده میشود که میتوان آنرا به تراکتور متصل نمود .امیدوارم مطالب ارائه شده مفید واقع افتد ومارا از افزایش میزان محصول خود بی نصیب نگردانید.

 

 

کشاورزی ارگانیک بر پایه اصول خاصی بنا نهاده شده است که آشنایی با این اصول جهت درک بهتر کشاورزی ارگانیک ضروری است این اصول اساس رشد و توسعه کشاورزی ارگانیک را فراهم نموده اند و باعث بهبود و ارتقای جهانی کشاورزی شده اند. به دلیل نیاز روزانه مردم به تغذیه ،کشاورزی از مهمترین و بیشترین فعالیت های بشر از ابتدا تا به حال و در آینده خواهد بود.

تاریخ، ارزشهای اجتماعی و فرهنگی، کشاورزی را احاطه کرده است.بکارگیری این اصول در کشاورزی به داشتن احساس مسئولیت گسترده در حمایت از خاک ، آب ، گیاهان و حیوانات و دستورالعمل های تولید ، فرآوری و توزیع غذا و سایر کالاها بستگی دارد .اعتقاد به اینکه زندگی های انسانی وابستگی شدیدی به پویایی باغات دارند و آنها میراثی ارزشمند برای نسل های آینده هستند.

اصول کشاورزی ارگانیک برای کلیه حرکات ارگانیک در جهان و در تمام جهات سودمند می باشد و توسعه، پیشرفت و هدایت کلیه برنامه ها و استاندارد ها و همچنین هماهنگی را در عرصه جهان باعث شده است.

اصل سلامت

اصل اکولوژی

اصل انصاف و عدالت

اصل مراقبت

هریک از اصول فوق در ادامه مشروحا توضیح داده می شود این اصول تماما سودمند هستند و با اصول اخلاقی و روح عمل آمیخته هستند.

اصل سلامت

کشاورزی ارگانیک سلامت خاک ها، گیاهان، حیوانات، انسان ها و کره زمین را که هیچ یک از دیگری مجزا و مستقل نیست را باید حفظ و افزایش دهد.

این اصل خاطر نشان می سازد که سلامت افراد و جوامع انسانی از سلامت اکوسیستم مجزا نبوده و خاک های سالم ، محصولات سالم و حیوانات و انسان های سالم را بوجود می آورند.

سلامت به معنی راستی و درستی در کلیه سیستم های زندگی است و فقط به نبودن بیماری ها نیست بلکه نگهداری فیزیکی و عقلانی جامعه و اکولوژی را نیز شامل می شود.مصونیت،ارتقاء و پیشرفت،تهذیب اخلاق از صفات کلیدی و اختصاصی سلامت هستند.

نقش کشاورزی ارگانیک چه در کشاورزی و چه در فرآوری و چه در توزیع یا مصرف، پایداری و افزایش سلامت اکوسیستم ها و ارگانیسم ها از کوچکترین مخلوقات در خاک تا انسان می باشد.کشاورزی ارگانیک در نظر دارد با تولید با کیفیت بالا و غذای مغذی به کاهش مراقبت های رفاهی و سلامتی کمک نماید.

از سوی دیگر باید از کاربرد تقویت کننده ها (کودها)، آفت کشها، داروهای حیوانی و افزودنی های غذایی که ممکن است تاثیرات زیان باری به سلامت داشته باشد پرهیز شود.

اصل اکولوژی

کشاورزی ارگانیک باید براساس سیستم ها و سیکل های اکولوژیکی، کار با آنها، رقابت آنها و کمک به پایداری آنها بنیان گذاشته شود

.ریشه های این اصل کشاورزی ارگانیک درون سیستم های زنده و پویا اکولوژیکی، قرار دارد و نشان دهنده این است که تولید بر اساس چرخه ها و پروسه های اکولوژیکی می باشد..موادغذایی و رفاه داخل اکولوژی و محیط خاص آن تولید فراهم می گردد.

برای مثال در تولید محصولات زراعی و باغی در خاک زنده، حیوانات در اکوسیستم کشاورزی، ماهی ها و ارگانیسم های آبزی در محیط آبی مد نظر است.

در کشاورزی ارگانیک، چراگاه ها و سیستم های برداشت از منابع وحشی(طبیعی) باید متناسب با بالانس های اکولوژیکی و سیکل های طبیعی باشد.مدیریت ارگانیک باید با شرایط محلی مانند اکولوژی و فرهنگ تنظیم گردد.عوامل و نهاده ها باید بوسیله استفاده مجدد(بازیافت)،بازچرخ مواد،مدیرت مناسب مواد و انرژی کاهش یابد و ارتقاء کیفیت محیط و کاهش فشار بر منابع در دستور کار قرار گیرد.

کشاورزی ارگانیک باید در میان برنامه های نظام کشاورزی به تعادل و بالانس اکولوژیکی ،استقرار طبیعت حفظ تنوع ژنتیکی و کشاورزی توجه نماید.کسانی که محصولات کشاورزی ارگانیکی را تولید ، فراوری ، تجارت و یا مصرف می نمایند باید از محیط عمومی شامل باغ ها ،کلیماها،مکان های طبیعی، زیستگاه هاو آب و هوا حمایت نمایند و به آنها سود برسانند.

اصل انصاف و عدالت

کشاورزی ارگانیک باید با توجه به فرصت ها و قابلیت های زندگی و محیط های عمومی اطمینان از انصاف را ایجاد نماید.انصاف بوسیله عدالت، احترام، رعایت و ملاحظات تقسیمات جهان، ارتباطات بین انسانی تا وابستگی های دیگر زندگی های آفریده شده را شامل شود.

تاکیدات این اصل بر این است که آنهایی که درگیر کشاورزی ارگانیک شده اند باید روابط انسانی را به طریقی هدایت نمایند که در تمام سطوح از رعایت عدالت و انصاف برای تمام اعضاء دست اندرکار، کشاورزان، کارگرها، فراوری کنندگان، تجار و مصرف کنندگان اطمینان حاصل نمایند.کشاورزی ارگانیک باید برای هر شخصی که درگیر آن می شود کیفیت خوبی از زندگی را ایجاد نماید و به کاهش تنگدستی و فقر و حاکمیت غذای سالم کمک نماید.این اهداف به منظور تولید و عرضه شایسته مواد غذایی و سایر محصولات با کیفیت بالا است.

این اصل بیان می نماید که حیوانات باید در طول زندگی با شرایطی که مطابق با فیزیولوژی و رفتارهای طبیعی و رفاه آنهاست پرورش یابند.منابع طبیعی و محیطی که برای تولید مورد استفاده قرار می گیرند باید از لحاظ اکولوژیکی و اجتماعی مدیریت شده باشند تا در مقابل نسل های آینده حفظ شود.

اصل مراقبت

کشاورزی ارگانیک باید به صورت پیشگیرانه و مسولانه به منظور حمایت از سلامت و آسایش نسل های بعد و محیط مدیریت شود.کشاورزی ارگانیک سیستم پایدار و زنده ای است که به شرایط و تقاضاهای داخلی و خارجی پاسخ می دهد.مشاغل مرتبط با کشاورزی ارگانیک ارتقاء کارایی و افزایش سودمندی را در پی خواهند داشت که البته نباید سلامتی و رفاه را به خطر بیندازد.

در نتیجه تکنولوژیهای جدید و متد های موجود باید مورد ارزیابی و بازنگری قرار گیرند.اطلاعات و مفاهیم اکوسیستم و کشاورزی باید تحت مراقبت قرار گیرد تا از ارائه مفاهیم معیوب و ناقص جلوگیری شود.اقدامات پیشگیرانه و ضمانت(گواهی کردن) به عنوان کلید مرتبط با توسعه و تکنولوژی در این اصل کشاورزی ارگانیک برگزیده شده اند.

علوم متنوعی برای اطمینان از سلامتی و درستی کشاورزی و اکولوژی مورد نیاز است و البته دانش علمی به تنهایی کافی نیست.

تجربه عملی،تجمیع افکار، سنتهای ملی و دانش بومی برای آزمایش و ارائه راه حل پیشنهادی صحیح نیز، ضروری است.کشاورزی ارگانیک باید از اظهار بدون دلیل خطرات تکنولوژی های مناسب و مورد قبول ممانعت نماید.تصمیمات باید ارزش ها و تمام نیازهای فردی که تحت تاثیر آن است را به صورت شفاف و مشترک نشان دهد.